Sử dụng vùng hiểu biết để phát triển theo cách mình muốn – H2Y JSC

Vận dụng ma trận vùng hiểu biết làm công cụ giúp chúng ta phát triển hơn trong công việc và các mối quan hệ.

Known Knowns – Vùng an toàn

Đây là vùng thường được nhắc với cái tên “Comfort Zone”, vì đây là vùng có sự hiểu biết chắc chắn nhất của mỗi người.

Ta biết mình ở đâu, ta biết Toán và biết tiếng Việt, ta biết nếu chạm vào nước sôi sẽ bị bỏng, ta biết rằng dù tối nay có khóc lóc cỡ nào thì sáng mai mặt trời vẫn mọc…

Sự hiểu biết này giúp ta có thể dự đoán được gần như chắc chắn những gì sắp xảy ra, giúp cho ta đưa ra được những quyết định an toàn.

Nhưng cũng bởi vì quá an toàn, nên ta thường chỉ muốn ở lại trong vùng hiểu biết này.

Và tới một lúc, sự an toàn lại trở thành nguy hiểm. Vì nếu vùng này của ai càng nhỏ, thì người đó càng thấp thỏm lo âu vì không biết điều gì đang chờ mình vào ngày mai. Để giảm bớt sự bấp bênh, cách duy nhất là tranh thủ thời gian để mở rộng hiểu biết.

Đây là vùng mà hầu hết những doanh nhân hay các start-up thường phá vỡ trong quyết định cho doanh nghiệp. Vì đối với họ, nếu an toàn thì sẽ không thể mang lại bứt phá cho doanh nghiệp. Đương nhiên, với kiến thức chuyên môn và kinh nghiệm đủ lâu để họ nhận thức được rủi ro trong quyết định của mình.

Tuy nhiên, trong các mối quan hệ, sẽ rất có lợi nếu biết rõ về đối phương. Hãy mở rộng vùng này bằng cách chia sẻ, tiết lộ nhiều hơn những điều mà người kia chưa biết. Vùng này càng nhiều, mối quan hệ càng an toàn.

Known Unknowns – Vùng tìm tòi

Đây là vùng chứng kiến sự phát triển của chúng ta từ tiếp thu những kiến thức mới mẻ mà “đã được nghe tới” nhưng chưa biết cách vận hành như thế nào.

Ta biết người ta có thể chế tạo được tên lửa bay lên mặt trăng, nhưng ta không biết phải làm thế nào.

Ta biết người ta có thể làm giàu nhờ đầu tư, nhưng đầu tư sao để hiệu quả thì ta không biết.

Ta biết người ta có thể làm ra những ly cocktail ngon, nhưng thế nào để ngon thì ta không biết.

Ta càng nhận thức được nhiều thứ ta không biết, ta càng rộng lòng để lắng nghe, để học hỏi và cũng tránh đi “bốc phét” với người khác để phải nhận quả đắng về sau. Học từ lãnh đạo, từ đối tác và từ đối thủ để thấy họ trải qua những gì để thành công như hôm nay.

Unknown Knowns – Vùng quán tính

Vùng thường nói đùa là “được tổ tiên mách bảo”, “Spirit Zone”. Nghĩa là những việc ta có thể làm được nhưng lại không thể lý giải nó theo logic hoặc công thức rõ ràng.

Ta thấy bức tranh này thật đẹp, nhưng vì sao nó lại đẹp trong mắt ta thì thật khó nói.

Ta “shake” (kỹ thuật lắc rượu và đá) ra được một ly cocktail hợp vị, nhưng shake trong bao lâu, tốc độ nên thế nào thì lại không có quy tắc nhất định.

Ta yêu một người say đắm, nhưng khi được hỏi “Anh yêu em vì điều gì?” ta lại lúng túng rồi bắt đầu bịa ra một vài lý do gì đấy.

Ngày nay, các tập đoàn kinh tế đầu tư rất nhiều tiền của nghiên cứu để hiểu được vùng này nhằm tạo ra ham muốn mua sản phẩm từ chúng ta.

Từ từ cảm nhận vùng 3 là việc đi vào bên trong để hiểu rõ bản thân hơn. Tạo được sự kết nối liền mạch giữa: Những gì ta làm (Do) – Những gì ta nghĩ (Thought) – Những gì ta cảm nhận (Feel) – Những gì ta đã trải nghiệm (Experience). Đây cũng là lúc bạn bắt đầu thấy được cả vũ trụ bên trong mình.

Unknown Unknowns – Vùng thám hiểm

Tạm gọi nó là “Adventure Zone”, vùng đất để thám hiểm.

Vì rằng thế giới kinh doanh đã vốn rất bao la rộng lớn nên không thể mãi chỉ ở vùng 1 hay vùng 2 hoặc “may rủi” ở vùng 3. Kết hợp các vùng với nhau để thấy được nhiều điều mới và không ngừng thám hiểm chính là yếu tố cần có của chiến binh trong thương trường, là làm những việc trước giờ mình chưa làm..

Giống như khi Harry Potter biết tới sự tồn tại của thế giới phù thủy, cũng là khi câu chuyện của một anh hùng bắt đầu.

Giống như Luffy biết tới trái ác quỷ và đại hải trình, cũng là khi cậu biết được mục tiêu của đời mình là trở thành vua hải tặc.

Nguồn tham khảo: Brands Vietnam

Bài: Kim Yến

Ảnh: Kim Yến